İRAN’IN YUMUŞAK GÜÇ KAYNAĞI OLARAK ŞİİLİK VE YUMUŞAK GÜCÜN SÜRDÜRÜLMESİNDE İİKK’NİN ROLÜ (İSLAMİ İLİŞKİLER VE KÜLTÜR KURUMU)

Özet (Öz)

1044 29 0  PDF  PDF

İRAN’IN YUMUŞAK GÜÇ KAYNAĞI OLARAK ŞİİLİK VE YUMUŞAK GÜCÜN SÜRDÜRÜLMESİNDE İİKK’NİN ROLÜ (İSLAMİ İLİŞKİLER VE KÜLTÜR KURUMU)

Maddi güç unsurlarına dayanan sert güç dışında yumuşak güç; bir devletin tarihî ve kültürel değerleriyle uluslararası alanda oluşturduğu cazibe ve bu cazibeden elde ettiği faydayı tanımlamaktadır. İran da tarihî ve kültürel mirası üzerinden oluşturduğu yumuşak gücünü etkili bir şekilde kullanmakta, bu güç sayesinde uluslararası alanda elde ettiği faydayı maksimize etmeye çalışmaktadır. İran, yumuşak gücünün önemli bir kısmını velayet-i fakih teorisi ile Şiiler nezdinde kendisi için oluşturduğu kutsallığa dayandırmakta ve oluşturduğu bu kutsallık sayesinde Şiilerin yaşadığı ülkeler üzerinde büyük bir nüfuz elde etmektedir. Orta Doğu dış politikasında Şii merkezli yumuşak gücünü sık sık kullanan İran, bu sürekliliği de oluşturduğu bazı kurumlar ile sağlamaktadır. Bu bağlamda İslami İlişkiler ve Kültür Kurumu (İİKK) en önemli kurumlardan biridir. Kurumun Londra şubesi dışındaki diğer şubeleri Müslüman ülkelerde bulunmakta ve düzenlediği etkinlik, konferans ve seminerlerle sahip olduğu tarihî ve kültürel değerleri bu ülkelerde tanıtmaktadır. Başta Müslüman ülkeler nezdinde olmak üzere uluslararası alanda İran’ı bir cazibe merkezi hâline getirmeye veyahut İran’a karşı mevcut olumsuz algıyı kırmaya çalışmaktadır. Yumuşak bir güç kaynağı olarak Şiilik ve İİKK’nin konusunu oluşturduğu bu makalenin amacı, İran’ın Şiilik üzerinden elde ettiği yumuşak güç ve bu yumuşak gücün sürekliliğini sağlamak için kurduğu İslami İlişkiler ve Kültür Kurumu’nu incelemektir. Makalede ulaşılan temel sonuç; Şiilik inancının İran için önemli bir yumuşak güç kaynağı olduğu, İİKK gibi kurumlarla bu gücün sürekliliğinin sağlanmaya çalışıldığıdır. Makalede tarihsel- betimleyici yöntem kullanılmıştır. Bu çerçevede İran’ın yumuşak gücünün dayandığı kaynakların hem tarihî hem de günümüzdeki durumları verilerek konu ele alınmaya çalışılmıştır. Aynı yöntem İİKK’nin ele alınmasında da kullanılmıştır.

Ayrıntılar

Makale Dili Türkçe
Makale Türü Araştırma Makalesi
Makale Alanı Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi
Yazar
Yayınlandığı Sayı 3. Sayı
Sayfa 88-109

Kaynakça

  • Armitage, R. L., & Nye, J. S. (2007). CSIS commision on smart power a smarter more secure America. Center for Strategic and International Studies. [Google Scholar]
  • Büyükkara, M. A. (2022, Ekim 17). Hamanei’nin yerine kim gelecek, nasıl seçilecek? İRAM. https:// www.iramcenter.org/hameneinin-yerine-kim-gelecek- nasil-secilecek/ [Google Scholar]
  • Byman, D., Chubin, S., Ehteshami, A., & Green, J. D. (2001). Iran’s security policy in the post-revolutionary era. Rand Corporation. https://www. rand.org/pubs/monograph_reports/MR1320.html [Google Scholar]
  • Chirani, F. K. (2017). An analysis of the role(s) of intercultural dialogue in the foreign cultural policy of Iran and Germany towards each other between 1998 and 2013 [Doctoral Dissertation, Augsburg University]. [Google Scholar]
  • Dahl, R. (1957). The concept of power. Behavioral Sciences, (2), 201-215. [Google Scholar]
  • Dehghani, S. J., & Nouri, V. (2012). Siyaseti hariciyi Cumhuriyi İslamiyi İran der devranı usulgerayi. Daneşgahi İmam Sadık. [Google Scholar]
  • Douglas, J., & Cox, B. (2003). Faith-based diplomacy and preventive engagement. In J. Douglas (Ed.), Faith-based diplomacy: Trumping realpolitik (pp. 11-27). Oxford University Press. [Google Scholar]
  • Ekşi, M. (2017). İran’ın transnasyonel ve teopolitik- Şiilik- temelli kamu diplomasisi. Ankasam Bölgesel Araştırmalar Dergisi, 1(2), 46-66. [Google Scholar]
  • Elçi, İ. H. (2022). Türkiye ve İran arasındaki düzensiz göç sorunu ve sınır güvenliği [Doktora Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi]. [Google Scholar]
  • Firouzabadi, S. J. D. (2011). Diplomasiyi Ferhengiyi Cumhuriyi İslamiyi der mıntıkayi haliçi Fars. https://tinyurl.com/s9kbucn7 [Google Scholar]
  • Horasanlı, İ. (2020, Mart 23). Devrim sonrası İran’ın Suudi Arabistan Şiileriyle ilişkisi. İRAM. https:// iramcenter.org/devrim-sonrasi-iranin-suudi-arabistan- siileriyle-iliskisi/. [Google Scholar]
  • ICRO Iran. (2022). Ayin ve endişe. Tarnemayı sazman- ı serhengi ve irtibatat-ı İslami. https://tinyurl. com/yt7s83s5 [Google Scholar]
  • ICRO Iran. (2022). Ayin ve endişe. Tarnemayı sazman- ı serhengi ve irtibatat-ı İslami. https://tinyurl. com/yt7s83s5 [Google Scholar]
  • Iran Press News Agency. (2022, July 8). Iran sends humanitarian aid to Afghan families in Balkhab district. https://iranpress.com/content/60865/ iran-sends-humanitarian-aid-afghan-families- balkhab-district. [Google Scholar]
  • IRNA. (2020, November 26). Reisi cedidi sazmanı ferhengi ve irtibatat-ı İslami mansub şod. https:// tinyurl.com/2p8jpkpp [Google Scholar]
  • IRNA. (2022, Haziran 25). İran Yemen’e korona aşısı göndermeye hazır. https://tinyurl.com/w7vxvyja [Google Scholar]
  • İRAM. (2017). Ruhani’nin yeni dönemi. İRAM Analiz. https://iramcenter.org/d_hbanaliz/Analiz_ Ruhaninin_Yeni_Donemi_1.pdf. [Google Scholar]
  • İslami İlişkiler ve Kültür Kurumu Tüzüğü. (1995, Ekim 4). https://tinyurl.com/266cz2a7 (shenasname. ir). [Google Scholar]
  • Kadercan, B. (2019). Güç. Ş. Kardaş ve A. Balcı (Ed.), Uluslararası ilişkilere giriş (ss. 323-337) içinde. Küre Yayınları. [Google Scholar]
  • Kalhor, S., & Sadeghi, M. M. (2010). Investigating the status of cultural diplomacy of the Islamic Republic of Iran: active institutions. Iranian Parliament/Cultural Section (Report No. 10321). [Google Scholar]
  • Kamal, A. M. B. (2018). Evaluating the Islamic Republıc of Iran’s public dıplomacy. International Journal of Political Studies, 4(2), 22-39. [Google Scholar]
  • Keohane, R. O., & Nye, J. S. (1971). Transnational relations and world politics: An ıntroduction. International Organization, 25(3), 330-331. [Google Scholar]
  • Khatami, M. (1998, September 21). ‘Khatami’s speech to the 8th Plenary Session of the 53rd UN General Assembly. UN Documentation Centre. http://www. un.org/documents/a53pv8.pdf [Google Scholar]
  • Levitt, M. (2021, July 26). Hezbollah’s regional activities in support of Iran’s proxy networks. The Middle East Institute. https://www.mei.edu/publications/ hezbollahs-regional-activities-support-irans- proxy-networks. [Google Scholar]
  • Mardomsalari. (2019, November 18). Bütçeyi 23 nehadı mezhebi ve ferhengi der Sal 99 + infografik. https://tinyurl.com/53ru44t3 [Google Scholar]
  • Mehrnews. (2013, September 21). Devlet be astanı kudsu rezevi bedehkar est. https://tinyurl.com/ycyecdrp [Google Scholar]
  • Morgenthau, H. J. (1949). Politics among nations: the struggle for power and peace. Alfred A. Knoph. [Google Scholar]
  • Nossel, S. (2004, March 1). Smart power. Foreign Affairs. https://www.foreignaffairs.com/articles/ united-states/2004-03-01/smart-power. [Google Scholar]
  • Nye, J. S. (2005). Soft power and higher education. http://net.educause.edu/forum/iuf04.asp?bhcp=1 [Google Scholar]
  • Nye, J. S. (2007). Notes for a soft power research agenda. In F. Berenskoetter & M. J. Williams (Eds.), Power in world politics (pp. 162-172). Taylor And Francis. [Google Scholar]
  • Nye, J. S. (1990). Soft power. Foreign Policy, (80), 153-171. [Google Scholar]
  • Nye, J. S. (2004) Soft power and american foreign policy. Political Science Quarterly, 119(2), 255-270. [Google Scholar]
  • Nye, J. S. (2009). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak. (R. Akman, Çev.), İş Bankası Yayınları. [Google Scholar]
  • Reliefweb. (2015, March 23). Iran sends humanitarian aid to Yemen. https://reliefweb.int/report/yemen/ iran-sends-humanitarian-aid-yemen [Google Scholar]
  • Rigiderakhshan, M. (2020). İran’ın dış politika kimliğini oluşturan faktörler. Vakanüvis- Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 5(1), 390-410. [Google Scholar]
  • Sinkaya, B. (2017). Yeni Ruhani hükûmetinin dış politikası. Ortadoğu Analiz, 9(82), 24-27. [Google Scholar]
  • Smith, H. (1994). The illustrated world’s religions: A guide to our wisdom traditions. Harper Collins Publishers. [Google Scholar]
  • Smyth, P. (2015, February 2). The Shiite jihad in Syria and ıts regional effects. The Washington Institute for Near East Policy. https://www.washingtoninstitute. org/policy-analysis/shiite-jihad-syria- and-its-regional-effects [Google Scholar]
  • Tasnimnews. (2013, Kasım 10) Abuzer İbrahimi Torkmen, cidditerin gozineyi riyaseti sazmanı ferhengi ve irtibatat-ı İslami. https://tinyurl.com/3s- 84rudv [Google Scholar]
  • TGRT Haber. (2015, Mayıs 3). İran Yemen’e Umman üzerinden yardım gönderdi. https://www.tgrthaber. com.tr/dunya/iran-yemene-umman-uzerinden-yardim- gonderdi-66493 [Google Scholar]
  • Troy, J. (2008). Faith-based diplomacy under examination. The Hague Journal of Diplomacy, 3, 209-231. [Google Scholar]
  • Walzer, M. (1967). On the role of symbolism in political thought. Political Science Quarterly, 82(2), 191-204. [Google Scholar]
  • Wastnidge, E. (2014). The modalities of iranian soft power: from cultural diplomacy to soft war. Politics, Special Issue, 1-14. [Google Scholar]
  • Wellman, D. J. (2016). Religion and diplomacy. In C. M. Constantinou, P. Kerr & P. Sharp (Eds.), The sage handbook of diplomacy (pp. 577-590). SAGE. [Google Scholar]
  • Williams, D. (2018, January 2). Top Israeli general sees increased Iran spending on foreign wars. Reuters. https://www.reuters.com/article/us-iran- rallies-israel-idUSKBN1ER0Q9 [Google Scholar]
  • Xınhuanet. (2020, July 15). Iran will continue sending aid to Yemen despite Saudi blockade: FM. http://www.xinhuanet.com/english/ 2020-07/15/c_139212746.htm [Google Scholar]
  • Yegin, A. (2014). Devrimin 35. yılında İran dış politikası. SETA Perspektif, (32). http://file.setav.org/ Files/Pdf/20140310160331_devrimin-35.-yilinda- iran-dis-politikasi-pdf.pdf [Google Scholar]
  • Yılmaz, K. (2021). İran siyasal kültüründe Şia: devrimden günümüze İran siyasetinde Şiiliğin etkisi. İran Çalışmaları Dergisi, 5(1), 103-125. [Google Scholar]

Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

  • Elçi, İ. H. (2023). İran’ın yumuşak güç kaynağı olarak Şiilik ve yumuşak gücün sürdürülmesinde İİKK’nin rolü (İslami İlişkiler ve Kültür Kurumu). Türkiye İran Araştırmaları Dergisi, 2(3), 88-109.
2023-3
Yıl: 2023 / Sayı: 3
15/01/2023
2023 - 3
Detayı Görüntüle